Kiedy kończy się życie

Siedem spojrzeń na granicę życia i śmierci

Współczesna medycyna coraz skuteczniej przedłuża życie. Czym się kierować przy rozwiązywaniu wynikających stąd dylematów? Jak do tych problemów należy podchodzić od strony etycznej i duchowej? Na co powinna zwracać uwagę rodzina chorego?

Autor podejmuje siedem prób rozwiązania problemu. W tym celu spotyka się z neurobiologiem, bioetykami o różnych zapatrywaniach, specjalistką od medycyny paliatywnej, duszpasterzem z hospicjum, a także z małżeństwem zmuszonym do podejmowania dramatycznych decyzji w trakcie terapii swojej córki.

Podręczny zestaw, który daje nam szansę na zrozumienie, gdzie jest granica życia i śmierci według nowych naukowych definicji. Inspiracja do rozmyślania o tak zwanym testamencie życia.

Jeśli potrafimy latami utrzymać funkcjonowanie organizmu nieprzytomnej osoby, której serce bije, ale która na przykład samodzielnie nie oddycha, to czy ta osoba jest żywa, czy martwa? Jest ciepła, może reagować na niektóre bodźce, ma różnego rodzaju odruchy – wydawać by się mogło, że to ciało jest pogrążone w bardzo głębokim śnie. Ale może też być tak, że ta osoba ma uszkodzony ośrodkowy układ nerwowy w takim stopniu, że tam już tej osoby nie ma i nigdy nie będzie.

Dr Paweł Boguszewski, neurobiolog

Potem zaczęła się trudna codzienność w mieszkaniu w bloku bez windy, z żywieniem pozajelitowym, na półtorametrowym kablu, nawet poza domem. Wtedy zaczęłam myśleć o tym, że trzeba koniecznie to mieszkanie zmienić… Wiedziałam, kiedy [Zuzia] jest stęskniona, kiedy znudzona, jaka muzyka jej się podoba, a jaka nie. Wyrazem twarzy była mi w stanie powiedzieć wszystko.

Anna Zworska, mama Zuzi