Urobieni. Reportaże o pracy wyd. 2022

Ponad półtora miliona ludzi pracujących w Polsce żyje w ubóstwie. Przeciętny Polak przepracowuje w roku niemal dwa tysiące godzin, co daje nam drugie miejsce w rankingu najbardziej zapracowanych krajów w Unii Europejskiej. Choć spędzamy w pracy prawie jedną trzecią swojego życia, wciąż niewiele wiemy o mechanizmach rynku pracy i nierównościach panujących wśród zatrudnionych w innych branżach.

Pracownik fabryki, ochroniarz na osiedlu nowych bloków, właściciel budki z zapiekankami, szefowa związku zawodowego w sieci hipermarketów, kierownik call center i wielu innych – to właśnie oni, niewidzialni pracownicy, choć wciąż słyszą zapewnienia o perspektywie poprawy swojego losu, nie czują się beneficjentami systemu, w którym przyszło im żyć. Bo jak powiedział jeden z bohaterów: „jesteśmy tylko trybikami”.

Zbiór reportaży „Urobieni” ujawnia niewygodną prawdę o polskim rynku pracy. Opowiada historie zarówno tych, którzy w 1989 zostali siłą wtłoczeni w nowy model gospodarczy, jak i tych, których ukształtował dziki, nadwiślański kapitalizm lat dziewięćdziesiątych. Niepewność jutra, spychający w ubóstwo wyzysk, pogarda dla słabszych i rosnąca frustracja tworzą gorzką opowieść o codzienności milionów Polaków.

„Chcesz naprawić Polskę? Zacznij od pracy. Czytając Szymaniaka, utwierdziłem się w tym przekonaniu. „Mam czterdziestkę, z roby wyjmuję dwa dwieście – bezsens. Częściej patrzę na mieście na resztę. W domu jestem na godzinę, ledwie, by z dzieckiem ogarnąć mu lekcje. [...] A on chce pasek Gucci, kocham cię, ale skąd mam na pasek zmłócić?”. To niestety nie moje. To kawałek z nowej płyty rapera Grubego Mielzky’ego. A u Szymaniaka znajdziecie więcej jeszcze mocniej łapiących za gardło historii urobionych.” Rafał Woś, „Polityka”